Με αφορμή την πρόσφατη καταχώριση δύο ονομασιών τυριών, μία από τη Σουηδία και μία από τη
Γαλλία, στο μητρώο των ΠΟΠ και ΠΓΕ προϊόντων της Ε.Ε συγκεντρώσαμε και σας παρουσιάζουμε όλα
εκείνα τα ελληνικά προϊόντα με ονομασία προέλευσης που διεκδικούν την ευρωπαϊκή τους αναγνώριση.
Δεν είναι ούτε ένα ούτε δύο. Συνολικά είναι οχτώ. Και μιλάμε μόνο για τα προϊόντα εκείνα που έχουν
ήδη εγκριθεί από την Ελλάδα και έχει διαβιβαστεί η σχετική αίτηση στις αρμόδιες υπηρεσίες της Ε.Ε.
Πάμε να τα δούμε

Το φάβα της Αμοργού

Τι είναι το φάβα της Αμοργού; Πρόκειται για τη γνωστή μας φάβα, η οποία στην αμοργιανή
ντοπιολαλιά έχει ουδέτερο γένος. Είναι όσπριο ενδημικό του νησιού, απόλυτα προσαρμοσμένο στις
τοπικές κλιματικές συνθήκες των Κυκλάδων, με τα ξηρά και ζεστά καλοκαίρια και τους ήπιους
χειμώνες. Πρόκειται για είδος αρακά (Pisum sativum) και όχι για λαθούρι, όπως συμβαίνει με αρκετές
ελληνικές φάβες και με την, επίσης κατοχυρωμένη, ΠΟΠ Φάβα Σαντορίνης.
Το φάβα της Αμοργού καλλιεργείται στις πεδινές εκτάσεις του νησιού, κυρίως σε απότομες και
απόκρημνες πλαγιές, σε διάσπαρτα μικρά χωράφια, που χωρίζονται με ξερολιθιές, για να συγκρατηθεί
το λιγοστό κυκλαδίτικο χώμα. Η καλλιέργεια είναι ξερική και όλες οι γεωργικές εργασίες γίνονται με το
χέρι.

Πολλοί Αμοργιανοί λένε το φάβα τους «κατσούνι». Έτσι αποκαλούν στις Κυκλάδες ένα είδος μικρού
δρεπανιού για τον θερισμό. Ωστόσο αρκετοί το λένε και «κρέας του φτωχού», καθώς είναι ιδιαίτερα
πλούσιο σε πρωτεΐνες (άνω του 22%). Μαγειρεύεται αργά και υπομονετικά, μόνο σε νερό, για να
βγάλει μια γλύκα ασυνήθιστη. Συνήθως σερβίρεται με φέτες από ξερό κρεμμύδι, χυμό λεμονιού και
ελαιόλαδο, και συνοδεύεται με χόρτα, ελιές, κάππαρη ή σαρδέλες.

Η φακή Εγκλουβής

Οι πιο περιζήτητες φακές της Ελλάδας καλλιεργούνται στο πιο ορεινό χωριό της Λευκάδας, την
Εγκλουβή. Εκεί χάρη στο μικροκλίμα, στη βιολογική καλλιέργεια και τη χειρωνακτική συγκομιδή, η
καλλιέργεια της φακής δίνει ένα προϊόν άριστης ποιότητας και υψηλής διατροφικής αξίας.
Οι φακές Εγκλουβής ξεχωρίζουν για το μικρό μέγεθος, τη γεύση τους και την ποικιλία των χρωμάτων
τους. Οι σπόροι της φακής ενδημούν στην περιοχή πάνω από 400 χρόνια, όπως είναι ιστορικά
αποδεδειγμένο από έγγραφα αρχείων και βιβλιοθηκών, αλλά και από διαθήκες και προικοσύμφωνα.

Δεν είναι υβριδοποιημένοι, ούτε γενετικά μεταλλαγμένοι. Πρόκειται για παραδοσιακούς
κληρονομημένους σπόρους.
Οι φακές αποτελούν το άλφα και το ωμέγα στη ζωή των κατοίκων της Εγκλουβής. Ακόμα και σήμερα
που δεν είναι η μόνη ενασχόλησή τους η καλλιέργεια της φακής, δεν παύει να πρωταγωνιστεί στις ζωές
τους.  Δεν υπάρχει εποχή, να μη συζητούν για το ιερό, όπως το λένε, προϊόν τους. Ακόμα και όταν η
κουβέντα γίνεται περί ανέμων και υδάτων, στις φακές θα καταλήξει. Έτσι, μόνο τυχαία η φράση που
ακούσαμε από τους τοπικούς παραγωγούς: Η συνέχιση της καλλιέργειας της φακής Εγκλουβής είναι
χρέος μας.
Κάθε χρόνο συλλέγεται μέχρι τα μέσα Ιουλίου από τους έμπειρους παραγωγούς και αφού κοσκινιστεί
δεν προλαβαίνει… ούτε να αποθηκευτεί. Μέσα σε 3 μήνες το πολύ έχει εξαφανιστεί.΄

Αρνάκι Λήμνου & Κατσικάκι Λήμνου

Ο όρος αφορά στο κρέας που προέρχεται από πληθυσμούς προβάτων και κατσικιών που εκτρέφονται
παραδοσιακά στη Λήμνο αλλά και στον Άγιο Ευστράτιο. Πληθυσμοί που έχουν προσαρμοστεί με
επιτυχία στο ιδιαίτερο περιβάλλον της περιοχής και δίνουν κρέας με υψηλά ποσοστά ω3 λιπαρών
οξέων και τοκοφερολών όπως επιβεβαιώνουν οι εργαστηριακές αναλύσεις.
Το σύστηµα εκτροφής των προβάτων και των κατσικιών στηρίζεται κυρίως στην ελεύθερη βόσκηση των
ζώων. Τα ζωντανά βόσκουν καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους στους βοσκότοπους της περιοχής γύρω από
τα ποιµνιοστάσια, όταν το επιτρέπουν οι καιρικές συνθήκες, όπου έχουν την ευκαιρία να
καταναλώνουν μια πλούσια ποικιλία αρωµατικών φυτών και βοτάνων. Για να βρουν την τροφή τους τα
ζώα δεν χρειάζεται να διανύσουν μεγάλες αποστάσεις.

Ελαιόλαδο Κρήτη

Η προσπάθεια για την αναγνώριση του ελαιολάδου Κρήτη ως ΠΓΕ βασίζεται κυρίως  στη φήμη που
αυτό κατέχει. Φήμη που έχει εκφραστεί ποικιλότροπα. Με την καθιέρωση ειδικού βραβείου για το
κρητικό ελαιόλαδο σε μεγάλους παγκόσμιους διαγωνισμούς αλλά και με τον θεσμό πλέον
του Παγκρήτιου Διαγωνισμού Ελαιολάδου. Με τα κατά καιρούς αποτελέσματα μελετών που αποδίδουν
τη χαμηλή θνησιμότητα των κρητικών στη διατροφή τους, η οποία περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, συχνή
και σε μεγάλες ποσότητες κατανάλωση ελαιόλαδου. Και με την ιδιαίτερη θέση που έχει το ελαιόλαδο
στη λαογραφία και τα ήθη και έθιμα του νησιού. Ας μη λησμονούμε το γνωμικό «…. Ο αγρότης δεν
σπαταλά ποτέ το ελαιόλαδο· το κρασί μπορεί να χυθεί στη γη, το λάδι ποτέ!». Η φράση αυτή συνοψίζει
την πεποίθηση που επικρατεί στην Κρήτη, ότι αν χυθεί κρασί θεωρείται γούρι, ενώ να χυθεί το λάδι
θεωρείται γρουσουζιά.
Το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο «Κρήτη» παράγεται από καρπούς ελαιόδεντρων που καλλιεργούνται
στην Κρήτη και ανήκουν κυρίως στις ποικιλίες Κορωνέικη ή Τσουνάτη. Διακρίνεται για τη χαμηλή του
οξύτητα, το πλούσιο φρουτώδες άρωμα και γεύση, καθώς και το καθαρό, φωτεινό πράσινο χρώμα του.

Η Αφρίνα Μεσολογγίου

Η Αφρίνα είναι ένα φυσικό προϊόν αλατιού. Αποτελείται από λεπτούς λευκούς κρυστάλλους που
σχηματίζονται στην επιφάνεια της άλμης των αλοπηγίων με την επίδραση των ευνοϊκών κλιματικών
συνθηκών (ανέμου, θερμοκρασίας και ηλιοφάνειας). Είναι λιγότερο αλμυρή από το αλάτι και ελαφρώς
πικρή λόγω της αυξημένης ποσότητας μαγνησίου στοιχεία που την καθιστούν ιδανική για ωμά ή ψητά
φαγητά, ή ακόμη και γλυκά.
Στο, κατά πολλούς αφιλόξενο, περιβάλλον των αλυκών η Αφρίνα έχει γράψει τη δική της ιστορία. Με
αυτή την ονομασία ξεχωρίζει η μικρή ποσότητα κρυστάλλων αλατιού που σχηματίζονται στην
επιφάνεια της άλμης. Μια ονομασία που ξεκίνησε από το Μεσολόγγι αλλά έγινε ιδιαίτερα γνωστή σε
όλη την Ελλάδα για να περιγράψει τον αλατανθό (fleur de Sel) των Γάλλων.
Η Αφρίνα ακόμη και σήμερα συλλέγεται αποκλειστικά χειρωνακτικά, από έμπειρα και εξειδικευμένα
πρόσωπα και αποτίθεται σε μικρούς λοφίσκους στην ανατολική πλευρά εκτός αλοπηγίου, όπου
παραμένει για φυσική αποστράγγιση.

Το κασκαβάλι Πίνδου

Το Κασκαβάλ Πίνδου (ή Κασκαβάλι) είναι ένα τυρί με μακρά ιστορία παραγωγής. Μια ιστορία που
ξεκίνησε από τους Βλάχους νομάδες κτηνοτρόφους της Πίνδου. Οι άνθρωποι αυτοί κάποτε περνούσαν
ολόκληρα καλοκαίρια στους ορεινούς όγκους της Πίνδου όπου έβοσκαν τα κοπάδια τους. Μην έχοντας
τρόπο να μεταφέρουν το γάλα των προβάτων τους το έπηζαν σε μια τυρομάζα. Και όταν μετακινούνταν
σε περιοχές όπου υπήρχαν χώροι για την τυροκόμηση και την ωρίμανση των τυριών,  συνέχιζαν τη
διαδικασία με ανάπλαση της τυρομάζας σε ζεστό νερό, τη μάλαξη της, το αλάτισμα και την ωρίμανση
για τουλάχιστον 90 ημέρες.
Το αποτέλεσμα; Ένα ημίσκληρο τυρί, με υπόλευκο έως υποκίτρινο χρώμα και εξαιρετική γεύση και
άρωμα. Ένα άρωμα που οφείλεται στην πλούσια χλωρίδα της Πίνδου όπου έβοσκαν τα ζώα. Η επιτυχία
του τυριού Κασκαβάλ ήταν τέτοια που οι εξαγωγές του προς την Ιταλία ξεκίνησαν από πολύ νωρίς

Το μέλι Κισσούρι

Από την Κάρυστο, τον τόπο όπου γεννιέται η κορωνίδα των μελιών της Εύβοιας, ξεκίνησε πρόσφατα το
ταξίδι του  το Μέλι Κισσούρι για να καταχωρηθεί στο επίσημο Μητρώο της Ε.Ε για τις
Προστατευόμενες Ονομασίες Προέλευσης Το μέλι είναι μία τροφή που έχει βαθιές, μυθικές, σχεδόν
θεϊκές ρίζες στην Καρυστινή γη. Εκεί, στο ευλογημένο όρος, την Όχη, το κισούρι, κάποτε είχε ένα ρόλο
καταλυτικό στην θυελλώδη σχέση της Ήρας με το βασιλιά των θεών τον Δία.
Το μέλι Κισσούρι είναι το φθινοπωρινό ερεικόμελο που παράγεται στην περιοχή της Καρυστίας από
μέλισσες που τρυγούν τα άνθη της πορφυρούς ερείκης που φύεται στην περιοχή. Μέχρι τα μέσα

Αυγούστου κάθε έτους πραγματοποιείται ο πρώτος τρύγος του μέλι κισσούρι. Οι μελισσοκόμοι
μεταφέρουν σταδιακά, μέχρι το μήνα Δεκέμβριο, τα μελίσσια τους από το μεγάλο υψόμετρο σε
χαμηλότερα (μέχρι και το επίπεδο της θάλασσας) ακολουθώντας τη σταδιακή άνθηση της ερείκης η
οποία ολοκληρώνεται στις αρχές Δεκεμβρίου σε υψόμετρο που είναι κοντά στο επίπεδο της θάλασσας.
Με τον τρόπο αυτό εκμεταλλεύονται πλήρως τη σταδιακή ανθοφορία της ερείκης και τρυγούν τα
μελίσσια τους κατά διαστήματα.

Ως deligate παρακολουθούμε από κοντά τις εξελίξεις και ελπίζουμε σύντομα να ολοκληρωθούν οι
σχετικές διαδικασίες ώστε και τα οχτώ αυτά προϊόντα να αποκτήσουν τον ευρωπαϊκό χαρακτηρισμό
της Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης ή Γεωγραφικής Ένδειξης.