Μπορεί κάποιοι από εσάς που το ψηφίσατε ως το ΠΟΠ αστέρι του Μαρτίου να μην έχετε ποτέ γνωρίσει από κοντά την Αίγινα. Δεν έχει καμία σημασία. Πολλοί είναι εκείνοι που δεν γνωρίζουν την Αίγινα, αλλά γνωρίζουν τα φιστίκια Αιγίνης. Όπως δεν έχει καμία σημασία αν το γράψουμε ως φυστίκι ή φιστίκι Αιγίνης. Πάντα θα είναι το ίδιο νόστιμο και … φημισμένο.
Αυτή η νοστιμιά και αυτή η φήμη αποτέλεσαν τα όπλα για την καθιέρωσή του ως προϊόν Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης όπως φαίνεται στο απόσπασμα της αίτησης του Αγροτικού Συνεταιρισμού Αίγινας προς τη Δ/νση Γεωργίας Πειραιά που κατατέθηκε κάποια στιγμή στις αρχές της δεκαετίας του 1990.
Κύριε Διευθυντά, Έχοντες υπ’όψη το ανωτέρω σχετικό Π.Δ. σας γνωρίζομε ότι ενδιαφερόμεθα άμεσα για την καθιέρωση του ονόματος “ΦΥΣΤΙΚΙ ΑΙΓΙΝΑΣ” ως προϊόντος προστατευόμενης ονομασίας προέλευσης (Π.Ο.Π.) για το προϊόν που παράγεται στην Αίγινα από τη φυστικιά (Pistacia vera) ποικιλίας “Αιγινήτικη”… Το προϊόν μας είναι το μοναδικό ίσως γεωργικό προϊόν που επέβαλε την ονομασία προέλευσης πανελληνίως, παρά το ότι καλλιεργείται και αλλού. Η ονομασία ”φιστίκι Αιγίνης” έχει καθιερωθεί για το προϊόν της φιστικιάς οπουδήποτε στην Ελλάδα και αποτελεί κύριο λόγο για την προστασία του. Η καθιέρωση αυτή δεν οφείλεται μόνο στην περιοχή που το έκανε γνωστό αλλά περισσότερο στην ποιότητα του, η οποία το καθιστά περιζήτητο – παρά την ακριβότερη τιμή του – ακόμα και για ανάμειξη με φιστίκια άλλων περιοχών.
Ήταν 2 Ιουλίου 1996 όταν η προσπάθεια ολοκληρώθηκε. Η ονομασία Φυστίκι Αίγινας μαζί με άλλες δεκατρείς ονομασίες ελληνικών προϊόντων έκανε την εμφάνιση της στην επίσημη εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και από τότε ξεκίνησε ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία του.
Ποια όμως είναι η ιστορία του; Πως βρέθηκε στην Αίγινα; Και πως κατάφερε να γίνει τόσο διάσημο;
Το φιστίκι Αιγίνης έλκει την καταγωγή του από τα βάθη της Κεντρικής Ασίας. Κανείς δεν ξέρει πως και γιατί έφτασε στην Αίγινα. Αυτό που είναι γνωστό είναι ότι έφτασε λίγα χρόνια πριν το 1900. Σύμφωνα με μια εκδοχή έφτασε στο νησί από την Περσία περίπου το 1867.
Η πρώτη όμως οργανωμένη προσπάθεια για την καλλιέργεια του στην Αίγινα καταγράφεται το 1896. Ο Νικόλαος Περόγλου έχοντας ζήσει στο Ιράν και τη Συρία αντιλήφθηκε ότι το ξηρό κλίμα της Αίγινας θα μπορούσε να είναι ευνοϊκό για την καλλιέργεια της φιστικιάς. Έτσι δοκίμασε την καλλιέργεια στο κτήμα του στην Αίγινα και αποδείχθηκε ότι η αρχική του ιδέα όχι μόνο ήταν σωστή αλλά είχε και εξαιρετικό αποτέλεσμα. Τα γευστικά χαρακτηριστικά του προϊόντος ήταν μοναδικά. Είχε παίξει με τις πιθανότητες και κέρδισε. Και μαζί με αυτόν ολόκληρη η Αίγινα.
Σιγά σιγά η καλλιέργεια της φιστικιάς άρχισε να μονοπωλεί το ενδιαφέρον των παραγωγών του νησιού. Τις δεκαετίες του 1960 και του 1970 κατάφερε να ξεπεράσει τα 5.000 στρέμματα. Τέτοια ήταν η αποδοχή της που σύντομα εξαπλώθηκε ακόμη και έξω από την Αίγινα… στη Σαλαμίνα, τα Μέγαρα και σε άλλα μέρη της Αττικής.
Η μοναδική του νοστιμιά οφείλεται σε έναν σπάνιο συνδυασμό παραγόντων. Ποιοι είναι αυτοί; Το ξηρό και θερμό κλίμα του νησιού, το μικρό ποσοστό υγρασίας ακόμα και τη νύχτα (στοιχείο σπάνιο για νησί), η σχετική αλατότητα του νερού άρδευσης, η καλλιέργεια σε ένα σχετικά άγονο, ασβεστολιθικό έδαφος, η ημι-ξηρική καλλιέργεια. Παράγοντες που σε συνδυασμό με την ξήρανση του προϊόντος με φυσικό τρόπο, χαρίζει στο φιστίκι Αιγίνης μια εξαιρετική και μοναδική γεύση. Γεύση τέτοια που όλοι λένε: «Ένα μόνο ποτέ δεν είναι αρκετό»
Και ένα μόνο δεν είναι αρκετό γιατί… εκτός από νόστιμο είναι και θρεπτικό.
Το φιστίκι Αιγίνης είναι από τα λίγα τρόφιμα που σε μικρή ποσότητα μας δίνει σχεδόν όλα όσα χρειαζόμαστε. Με 3 ή 4 θερμίδες το καθένα, τα φιστίκια Αιγίνης έχουν τις λιγότερες θερμίδες απ’ όλους τους ξηρούς καρπούς. Ειδικά αν τα απολαμβάνουμε άψητα και ανάλατα.
Με μια χούφτα μόνο καλύπτουμε ένα σημαντικό ποσοστό των ημερήσιων αναγκών σε πρωτεΐνη, φυτικές ίνες, μαγνήσιο, θειαμίνη και φώσφορο. Είναι επίσης εξαιρετική πηγή βιταμίνης Β6, χαλκού, μαγγανίου και καλίου. Και ο κατάλογος συνεχίζεται. Κάνει επίσης καλό… στην καρδιά, στην όραση, μειώνει τη χοληστερίνη και βοηθά στην καταπολέμηση του στρες. Και κάτι τελευταίο… λόγω των αντιοξειδωτικών του μας προστατεύει και από τη γήρανση.
Tips
Απολαύστε το ψημένο ή άψητο, με αλάτι ή χωρίς, ως γλυκό του κουταλιού ή σε συνδυασμό με μέλι . Η αυθεντική του γεύση, η τραγανή του σάρκα και το ζωηρό του χρώμα θα σας μαγέψουν.
Αν βρεθείτε στην Αίγινα, μην φύγετε χωρίς να τα πάρετε μαζί σας
