Φιλήμονας Ζαννετίδης: Τα προϊόντα ΠΟΠ και ΠΓΕ είναι συλλογικά αγαθά

Έχοντας ολοκληρώσει τις γευστικές μας περιπλανήσεις στο Νότιο Αιγαίο κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού επιδιώξαμε να συνομιλήσουμε για μια ακόμη φορά με τον κύριο Φιλήμονα Ζαννετίδη, Αντιπεριφερειάρχη Πρωτογενούς Τομέα της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου. Σκοπός μας να κατανοήσουμε πληρέστερα την πρωτοβουλία της Περιφέρειας Νότιου Αιγαίου για την καταχώριση επώνυμων προϊόντων της Δωδεκανήσου και των Κυκλάδων στο Ευρωπαϊκό Μητρώο των ΠΟΠ και ΠΓΕ προϊόντων.

Κύριε Ζαννετίδη, την τελευταία φορά που συνομιλήσαμε μας αναφέρατε ότι η Περιφέρεια έχει επιλέξει 13 προϊόντα για τα οποία συντάσσεται φάκελος προκειμένου να αναγνωριστούν ως ΠΟΠ/ΠΓΕ/ΕΠΙΠ. Σε ποιο στάδιο βρίσκεται η διαδικασία;

Είναι γεγονός ότι εδώ και μερικούς μήνες έχει ξεκινήσει η συλλογή των πληροφοριών που θα μας επιτρέψει να υποβάλλουμε αιτήσεις- φακέλους αρχικά προς το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και στη συνέχεια προς την Ε.Ε για την αναγνώριση 13 προϊόντων που παράγονται στα όρια της Περιφέρειας μας. Υπενθυμίζω ότι τα προϊόντα αυτά είναι

Μέλι Ρόδου
Κουλούρες Καρπάθου
Κουλουρία Αρχαγγέλου
Σπινιάλο Καλύμνου
Κολιός Λέρου
Γλυκοπατάτα Αστυπάλαιας
Σκόρδα Καλαβαρδών
Συμιακό γαριδάκι
Λεμόνι Άνδρου
Μέλι Κυκλάδων
Λιαστή ντομάτα Κυκλάδων
Ντομάτα Κω
Βελανίδι Κέας

Επιπλέον σημειώνω ότι είμαστε αρκετά κοντά στην ολοκλήρωση της πιστοποίησης του μελιού της Καλύμνου και της σιτάκας Κάσου. Πρόκειται για μια διαδικασία η οποία δεν είναι εύκολη καθώς για τον κάθε φάκελο απαιτείται να τεκμηριωθεί με πληρότητα ότι τα χαρακτηριστικά του κάθε προϊόντος οφείλονται ή αποδίδονται στον τόπο παραγωγής τους. Και όταν αναφερόμαστε στον τόπο παραγωγής δεν περιοριζόμαστε μόνο στις φυσικές συνθήκες όπως το έδαφος και το κλίμα αλλά περιλαμβάνουμε και τον ανθρώπινο παράγοντα δηλαδή όλες εκείνες τις ιδιαίτερες πρακτικές που ακολουθούνται από τους τοπικούς παραγωγούς.

Θεωρείτε μειονέκτημα το γεγονός ότι το μέγεθος παραγωγής καθενός από τα παραπάνω προϊόντα είναι μικρό;

Κάθε άλλο. Το Νότιο Αιγαίο είναι μια νησιωτική περιφέρεια και μάλιστα με πολλά μικρά και διάσπαρτα νησιά. Το γεγονός αυτό δημιουργεί σημαντικούς εδαφικούς περιορισμούς στοιχείο που αναπόφευκτα οδηγεί σε μικρές παραγωγές που είναι δύσκολο να διεισδύσουν σε μεγάλες αγορές. Ωστόσο αυτό δεν το θεωρούμε μειονέκτημα. Για εμάς έχει μεγάλη σημασία ότι τα προϊόντα μας έχουν ισχυρούς δεσμούς με τον τόπο παραγωγής τους και αυτό αποτελεί ένα συγκριτικό πλεονέκτημα. Καταρχήν είναι προϊόντα που τα προτιμούν οι κάτοικοι του κάθε τόπου. Και με την πιστοποίησή τους ως ΠΟΠ ή ΠΓΕ θα αρχίσουν να αναζητούνται και από όσους επισκέπτονται τα νησιά μας.

Ένας από τους ειδικούς στόχους που θέτει η νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική είναι η βελτίωση της θέσης των αγροτών στην αλυσίδα αξίας. Πιστεύετε ότι τα προϊόντα ποιότητας μπορούν να συμβάλλουν στη βελτίωση της θέσης αυτής;

Τα ιδιαίτερα προϊόντα που εντάσσονται στα ευρωπαϊκά σχήματα πιστοποίησης μπορούν αναμφίβολα να έχουν σημαντική συνεισφορά στη βελτίωση της θέσης των αγροτών στην αλυσίδα αξίας. Τα προϊόντα αυτά (με σήμανση ΠΟΠ ή ΠΓΕ ή ΓΕ) είναι συλλογικά αγαθά που εκφράζουν ιδιαίτερες πρακτικές και χαρακτηριστικά που συνδέονται μόνο με συγκεκριμένους τόπους. Η προσπάθεια μας ως Περιφέρεια να εξασφαλίσουμε την αναγνώριση όσο το δυνατόν περισσότερων τέτοιων συλλογικών αγαθών θα ενισχύσει περαιτέρω την εικόνα τους απέναντι στους καταναλωτές και ιδιαίτερα απέναντι στους επισκέπτες των νησιών μας.

Σημειώνω ότι η προσπάθεια αυτή δεν είναι μια ενέργεια μεμονωμένη. Εντάσσεται στην ευρύτερη προοπτική της πλήρους αξιοποίησης της δυναμικής που μας έχει προσδώσει ο τίτλος της Γαστρονομικής Περιφέρειας της Ευρώπης, τον οποίο διεκδικήσαμε και κερδίσαμε το 2019. Όσο περισσότερο παγιώνεται στη συνείδηση του επισκέπτη ότι η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου είναι ένας γαστρονομικός τουριστικός προορισμός τόσο θα ενισχύονται οι σχέσεις της αλυσίδας από το «αγρόκτημα στο πιάτο» και τόσο θα αυξάνεται η χρήση των τοπικών προϊόντων σε όλη την τουριστική αλυσίδα δίνοντας ώθηση στην ενασχόληση των κατοίκων των νησιών με τη γη.