Σύκα λαχταριστά, ώριμα και αφράτα. Χρόνια τώρα αποτελούν το απόλυτο καλοκαιρινό φρούτο. Δεν έχει σημασία αν είναι πράσινα βασιλικά ή μαύρα. Η νοστιμιά και η γλύκα τους μοναδική. Μπορεί πλέον οι περισσότεροι από εμάς να τα αγοράζουμε από το μανάβικο αλλά σίγουρα υπάρχουν ακόμη κάποιοι τυχεροί που τα απολαμβάνουν κόβοντας τα απευθείας από το δένδρο.
Έχουν όμως μια αδυναμία. Από τη στιγμή που θα τα κόψουμε από τη συκιά δεν μπορούμε να τα διατηρήσουμε παρά μόνο λίγες ημέρες. Ευτυχώς κάποιοι πρόγονοί μας, σκέφτηκαν αρκετά ώριμα και τα αποξήραναν. Κάπως έτσι κατάφεραν να εγκλωβίσουν και να συμπυκνώσουν τη γλύκα τους αλλά και να τα απολαμβάνουν όλο το χρόνο.
Δεν έχουμε την παραμικρή ιδέα από που κατάγονταν οι πρόγονοι μας αυτοί. Πιθανόν να πρέπει να τους αναζητήσουμε στην Κύμη της Εύβοιας. Μια περιοχή όπου η καλλιέργεια της συκιάς και η αποξήρανση των σύκων ακολουθεί εδώ και πολλά χρόνια την ίδια διαδρομή. Μια διαδρομή που επέτρεψε από το 1996 την καταχώριση της ονομασίας Ξηρά Σύκα Κύμης στο ευρωπαϊκό μητρώο των ΠΟΠ προϊόντων.
Στη διάρκεια των 25 ετών που ακολούθησαν την ευρωπαϊκή κατοχύρωση της ονομασίας, τα ξηρά σύκα Κύμης κατάφεραν να γίνουν ακόμη πιο διάσημα και πιο περιζήτητα. Αν και το μέγεθος της παραγωγής έχει συρρικνωθεί, η ποιότητά τους έχει βελτιωθεί όπως και η εμπορική τους εμφάνιση χάρη στις προσπάθειες των τοπικών παραγωγών.
Η τοπική παραγωγή όπως μας αναφέρει η κα Μαρία Μπουτσαξή από τη Φάρμα Σαρλή κυμαίνεται κοντά στους 200 τόνους. Τέτοιες μέρες ξεκινά η συγκομιδή σημειώνει. Τα ώριμα σύκα μαζεύονται χειρωνακτικά από τα δένδρα, σχίζονται στη μέση και τοποθετούνται σε τελάρα. Τα τελάρα με τα σύκα εκτίθενται στον ήλιο και τον ξηρό αέρα για 2-4 μέρες. Αφού χάσουν μεγάλο μέρος της υγρασίας τους, στη συνέχεια «παντρεύονται» δηλαδή ενώνονται δύο σύκα όμοιου περίπου μεγέθους για να δημιουργήσουν την ασκάδα, η οποία παραμένει για 2 ακόμη ημέρες στον ήλιο. Ακολουθεί βρασμός για να αποστειρωθούν και στέγνωμα. Η διαδικασία ολοκληρώνεται με τη συσκευασία τους. Ένα τμήμα της παραγωγής της Φάρμας Σαρλή χρησιμοποιείται για την παραγωγή και άλλων προϊόντων σύκου όπως συκοπάστελα, σουτζούκι σύκου, σιρόπι σύκου μαρμελάδες ακόμη και σοκολατάκια σύκου.